พุดน้ำบุษย์ เป็นไม้พุ่มเตี้ย มีออกดอกเดี่ยวอยู่ใกล้ปลายกิ่งตลอดทั้งปี แต่จะออกมากสุดในช่วงฤดูฝน ซึ่งในระยะที่ดอกบานแรก ๆ จะมีสีขาวนวลและส่งกลิ่นหอมฟุ้ง พอวันถัดมาก็จะค่อย ๆ กลายเป็นสีเหลืองและส่งกลิ่นหอมแรงตลอดทั้งวัน แต่ถ้านำมาปลูกในร่มจะไม่ค่อยออกดอกให้เห็น . ประกอบด้วยดอกจริง 1-3 ดอกมีสีเหลืองสดใส ลักษณะคล้ายรูปตัวหงส์ยืนกำลังจะเหินบิน มีลีลาสง่างาม มีกลีบประดับที่แตกต่างกันหลายรูปทรงและหลายสี ช่อดอกยาวประมาณ ซ.ม. สำหรับความมหัศจรรย์ของปาริชาตอยู่ที่ตำนาน เพราะปาริชาตเป็นต้นไม้ที่เชื่อว่าเป็นดอกไม้แห่งสรวงสวรรค์ เรื่องราวของปาริชาตนั้นปรากฏในวรรณกรรมไทยมากมาย ในไตรภูมิพระร่วงได้บรรยายไว้ว่า ต้นปาริชาตเป็นต้นไม้ใหญ่ที่อยู่ในสวนสวรรค์ที่มีชื่อว่า “บุญฑริกวัน” ต้นสูง 800,000 วา หรือประมาณ 1,600 กม. ปลูกโดยใช้เมล็ด เมล็ดของเยอบีร่ามีลักษณะโค้งงอนิด ๆ คล้ายรูปเคียวตื้น ๆ ยาวประมาณ 2/3 – 1 ซ.ม.

. นอกจาก รูป รส เสียง สัมผัส แล้ว “กลิ่น” ก็เป็นอีกหนึ่งสิ่งสำคัญที่ส่งผลต่อร่างกายของเรา แถมยังมีงานวิจัยบอกว่า กลิ่นบางกลิ่นสามารถช่วยให้เราผ่อนคลายและมีความสุขได้อีกด้วย . ดอกไม้นอกจากจะมีเสน่ห์ในเรื่องของสีสันและความสวยงามแล้ว เสน่ห์อีกอย่างของดอกไม้ก็คือกลิ่นหอมที่ชวนหลงใหล ซึ่งดอกไม้แต่ละชนิดก็จะส่งกลิ่นหอมแตกต่างกัน วันนี้เราจะลองดู ดอกไม้ที่มีกลิ่นหอมที่จะช่วยให้บรรยากาศของภายในบ้านดีขึ้น ว่ามีดอกอะไรบ้าง .

ราชาวดีไม้พุ่ม สูง 2-5 เมตร ทรงพุ่ม ดอกเป็นช่อดอกสีขาว ยาว 6-10 ซม. ออกตามซอกใบบริเวณปลายกิ่ง ดอกย่อยมีขนาดเล็ก โคนกลีบดอกเชื่อมติดกันเป็นหลอดสั้น ปลายแยกเป็น four กลีบ ภายในช่อดอกเดียวกันมีช่วงเวลาการบานแตกต่างกันเล็กน้อย มีกลิ่นหอมอ่อน ๆ ในช่วงกลางวัน และหอมแรงขึ้นในเวลากลางคืน ออกดอกตลอดปี ดอกมีกลิ่นหอม สูดดมบำรุงหัวใจ . ไม้เถาเลื้อยพัน มีอายุหลายปี มีความยาวประมาณ 9 เมตร เถามีลักษณะกลมเป็นสีน้ำตาล ออกดอกเป็นช่อตามซอกใบและปลายกิ่ง ลักษณะของดอกเป็นหลอดเล็กๆ ยาวประมาณ 3-5 เซนติเมตร เมื่อดอกตูมหรือดอกที่เริ่มบานจะเป็นสีขาว พอต่อมาจะเปลี่ยนเป็นสีเหลืองส้มหรือสีเหลืองทองประมาณ 2-3 วัน ออกดอกมากในช่วงฤดูฝน สามารถใช้ดอกสดหรือดอกแห้ง นำมาชงดื่มแทนชา จะมีสรรพคุณเป็นยาอายุวัฒนะ ทำให้กระปรี้กระเปร่าและอายุยืน

. เป็นไม้ยืนต้นขนาดเล็กถึงขนาดกลาง ลำต้นตรงสูงประมาณ 5-10 เมตร ลักษณะใบของกาสะลองเป็นใบประกอบแบบขนนก 3 ชั้น ลักษณะใบมีรูปร่างคล้ายรูปหอกแกมรูปไข่ ปลายใบเรียวแหลม ฐานเป็นรูปลิ่ม ขอบใบหยัก นอกจากจะมีกลิ่นหอมแล้ว ก็ยังมีคุณประโยชน์ทางยาได้ด้วย โดยดอก ใช้รักษาหอบหืด ไซนัสอักเสบ โดยใช้ดอกกาสะลองแห้ง มาหั่น มามวนกับใบตองแห้ง ทำเป็นยาสูบ ซึ่งดอกกาสะลอง มีฤทธิ์ช่วยขยายหลอดลม ทำให้หายใจโล่ง . จำปี ไม้ยืนต้นขนาดกลาง ออกดอกเดี่ยว ยาวเรียว สีเหลืองครีมตามซอกใบ เป็นดอกไม้อันดับต้น ๆ ที่คนมักจะนึกถึงเวลาพูดถึงดอกไม้ที่มีกลิ่นหอม ซึ่งนอกจากจะเด่นในเรื่องกลิ่นหอมฟุ้งเวลามีลมพัดผ่านแล้ว ดอกจำปียังนิยมเอามาร้อยมาลัยหรือใช้เป็นยาบรรเทาอาการวิงเวียนศีรษะ บรรเทาอาการไอ และช่วยบำรุงหัวใจได้

สวัสดีครับ ยินดีต้อนรับเข้าสู่รายการบรรณสารฯ ติดเล่า Ep.8 พบกับผม โย โยธิน ครุธพันธ์ บรรณารักษ์จากสำนักบรรณสารสนเทศ มสธ. © สำนักงานจังหวัดเชียงใหม่ 2008.